Tuesday 29 May 2007

The Crown Bar, Belfast

The Crown Bar, neu The Crown Liquor Saloon yng nghanol Belfast (Great Victoria Street) ydi un o’r tafarnau mwyaf trawiadol yn Ynysoedd Prydain. Roedd gin palaces tebyg iddo ar gael mewn dinasoedd diwydiannol ar hyd a lled Prydain yn ystod Oes Fictoria, ond hyd y gwn i dyma’r unig sefydliad o’r fath. Mae’r addurniadau y tu mewn a thu allan i’r adeilad yn hynod drawiadol.

Mae’r tu allan wedi ei addurno gyda theils polychromatic. Nodweddir y tu mewn gan fosaics cymhleth, bar wedi ei lunio o ithfaen coch, nenfwd a lloriau cerfiedig, lampau nwy, ffenestri lliw a deg snyg pren addurniedig a drych wal anhygoel.

Mae’n debyg i’r lle agor yn 1826 yn dilyn agor y rheilffordd o Belfast i Lisburn. Y perchenog cyntaf oedd Michael Flanagan, a The Railway Tavern oedd yr enw gwreiddiol. Ail enwyd, ac ail addurnwyd y dafarn gan fab Michael, Patrick yn 1885. Roedd y cyfnod yn un o oddefgarwch newydd tuag at Babyddiaeth, a daeth hyn a llawer iawn o grefftwyr o’r cyfandir i weithio ar eglwysi Pabyddol y ddinas. Mae’n debyg i rhai o’r rhain wneud y gwaith addurno gyda’r nos er mwyn ennill pres ychwanegol.

Yn ol y chwedl mae’r mosaic o goron ar y llawr yn rhyw fath o gyfaddawd rhwng perchenog y dafarn oedd yn Babydd a’i wraig Brotestanaidd. Mynodd hi ei alw yn The Crown, fel arwydd o deyrngarwch i’r goron. Rhoddodd y gwr fosaic o’r goron ar y llawr wrth y drws fel bod pobl yn cerdded trosto.

Erbyn canol y ganrif ddiwethaf roedd y lle wedi mynd a’i ben iddo braidd, onf fe’i prynwyd gan yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol a gwarwyd £400,000 i’w adnewyddu.
Er ei fod yn Fecca braidd i dwristiaid, mae amrywiaeth o bobl leol yn defnyddio’r lle – ond dydi peint ddim yn rhad yno o bell ffordd. Ta waeth - 'dydi'r Shankill na'r Falls ddim ymhell, ac mae diod yn rhad iawn yno.

Fydda i ddim yn cynnwys cymaint a chymaint o luniau gan amlaf - ond mae'r Crown yn eithriad.









Pam dechrau blog ar dafarnau?

Pam lai?

Mae rhywun rhywsut neu'i gilydd yn cael ei hun yn y llefydd yma braidd yn aml. Waeth i ddyn 'sgwennu am un neu ddau ohonynt.